+0 به‌ین
قورتولوش یولو،
آلومینیوم ییغماقدان گئچیر!
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی اولان ترس‌آوا خالقی‌نین
اساس پئشه‌لری اکینچی‌لیک ایدی. آنجاق نئچه ایل ایدی نه اکیردیلرسه ایل باشی آیاق
آلتیندا قالیب پولا گئتمیردی. گئتدیکجه فلاکته سوروکله‌نن کند اهالیسی سونوندا بو وضعیتدن چیخماق اوچون ییغیشیب ماحالین شیخ
آغاسی‌نین حوضورلارینا گئتدیلر. شیخ آغا ایکی ساعات کسکین دانیشیغی ایله ایچری و
دیشاری دوشمن‌لرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- سیز بو ایل یئرآلما اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
خالق سئوینجک
داغیلماق ایسته‌ینده ترسآوانین دلی‌سوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترس‌آوا
کندی‌نین یازیق خالقی! سیز دده‌لیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین
یاخشی اولماسینی ایسته‌ییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
قلئیچی مورتوضون
بو سؤزلرینه خالق گولوشوب داغیلدی.
ترسآوالیلار
او ایل یئرآلما اکدیلر. آنجاق ایل باشی گئنه یئرآلما آیاق آلتدا قالیب پولا گئتمه‌دی.
بو وضعیتدن داریلان ترسآوالیلار چاره‌سیز گئنه شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیلر.
شیخ آغا گئنه ایکی ساعات کسکین
دانیشغی ایله ایچری و دیشاری دوشمن‌لرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- اولماسا سیز بو
ایل سوغان اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
گئنه خالق داغیلماق
ایسته‌ینده گئنه ترسآوانین دلی‌سوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترس‌آوا کندی‌نین
یازیق خالقی! سیز دده‌لیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین یاخشی اولماسینی ایسته‌ییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
بو کز قلئیچی مورتوضون سؤزلرینه خالق گولمه‌دی
آنجاق گئنه داغیلدی.
ترسآوالیلار او ایلده سوغان اکلدیلر. آنجاق
ایل باشی گئنه سوغان آیاق آلتدا قالمیشدی دا پولا گئتمیردی. بو کره ترس آوالی‌لار
شیخ آغانین یانینا وارماییب، گئدیب آلومینیوم ییغماغا باشلادیلار. ایل باشی کندین
خرمن‌لیگینده داغ کیمی آلومینیوم توپلانمیشدی. اهالی ییغیشیب قلئیچی مورتوضون یانینا
گئدیب سوروشدولار:
- سنین سؤزونه باخیب بو ایل آلومینیوم
توپلامیشیق، ایندی دئییرسن بو آلومینیوم‌لاری نئیله‌یک؟!
قلئیچی مورتوض گولومسه‌یبیب دئدی:
- ایندی بو آلومینیوم‌لارلا بیر طیاره دوزلدیب اؤرت
باسدیر ماحالیندان قاچین!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
جان اوجوز، واکسن باها
اوستاد دفتری
جاماعات ترسآوانین خسته‌خاناسی قاباغیندا ایلان کیمی قیوریلیب آچیلیردی. هرکس واکسن وورماغا تله‌سیردی. دوکتور جئری خسته‌خانین گیریش قاپیسینی کسیب آدام‌لاری بیر-بیر ایچری اؤتوروردو.
واکسن وورما چوخ آغیر ایره‌لی‌له‌ییردی. آرا-سیرا صفین او باشیندا بیریسی، "ائی وای دده‌م الدن گئتدی" و یاخود "ائی وای ننه‌م الدن گئتدی" دئیه قیشقیر-باغیر سالاندا، دوکتور جئری ایسه صفین بو باشیندا نسه دئییب باشینا تاپداییردی.
***
یئددی آی قاباق، دونیادا خورونا خسته‌لیگی‌نین واکسنی تاپیلینجا، ترسآوانین آغ‌ساققال‌لاری شیخ آغانین خیدمتینه یئتیشیب بو قونودا اونونلا دانیشماق ایسته‌دیلر. اؤنجه اهالی طرفیندن خبرییغان قلئیچی مورتوض سؤزه باشلادی:
- آغا!.. خورونا خسته‌لیگی اوزوندن گونده ترس آوادا یوز اللی باش آدام اؤلور. بیلدیگینیز کیمی ایندی کافیر اؤلکه‌لرینده بو خسته‌لیگین واکسنی تاپیلیب. بونا گؤره اهالی سیزدن ریجا ائدیر مسئول‌لارا بو واکسنین آلماغینی تاپشیراسینیز.
شیخ آغا اوزونو ترسآوانین ساغلیق باخانی کاتتا ایسلاما چئویردی:
- کاتتا! بو واکسنین فیأتی نئچه‌دیر؟
کاتتا ایسلام سایغی ایله باشینی اگیب دئدی:
- آغا! هر واکسنین قیمتی ییرمی دولار- بیزیم پول ایله بئش یوز مین تومن‌دیر..
بو یانیتدان شیخ آغا اوزولدو:
- چوخ باهادیر! هله اوسته‌لیک تحریم‌لره گؤره الیمیز ده چوخ دالی‌دیر..
بیر آنلیغا هامی سوسدو. بیردن اوتاغین بوجاغیندا اوتوران دوکتور جئری آیاغا قالخدی:
- حضرت آغا! سیز منه ایکی آی مؤهلت وئرسه‌نیز، من بو واکسنی دوزلدیب اوندان بیر قیمتله یعنی اللی مین تومنله جاماعاتین ایختیارینا قویا بیله‌رم.
بو اؤنریدن شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلدی:
- دوکتور! سیز بو واکسنی دوزلدیب جاماعاتا وورون؛ سیزین اللی مین تومن‌لریز منیم گؤزوم اوسته!
***
منیم واکسن وورماغیما اوچ-دؤرد نفر قالمیشدی. بیردن صفین او باشیندا یئنه بیریسی هارای قوپاردی: ائی وای اوغلوم الدن گئتدی!
وای سسی یوکسلینجه تئز گؤزومو دوکتور جئری‌یه تیکیب قولاغیمی قابارتدیم. دوکتور جئری ایکی الی ایله باشینا تاپداییب میریلدادی:
- ائی وای اللی مین تومنیم الدن گئتدی!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بچّه تهران
دوکتور جئری
دوزونو ایسته‌سه‌نیز یاشیم بو یاشا چاتیب هله من بیلمه‌‌میشم فارس دیلینده تجزیه‌طلبی دئییلن سؤزونون گئرچک آنلامی نمنه‌دیر؟! تجزیه‌طلبی یاخود بؤلوجولوک بیر بوتونو بؤلمک یوخسا بؤلونموش پارچالاری بیرلشدیرمک دیر؟! بو تجزیه طلبی دئییلن شئی یاخشی بیر شئی‌دیر یاخود پیس؟!
اولا بیلر دئیه‌سینیز بو نه سورغودور؟ آدی اوستونده‌دیر، بؤلوجولوک بیر بوتونو نئچه یئره بؤلوب پارچالاماق‌‌دیر. اؤرنک اوچون ایرانین بو یوز ایللیک تاریخینده آذربایجانی نئچه-نئچه اوستانا بؤلوشدورمه‌سی کیمی. دئییرم رحمت آتانیزا! بئله ایسه بو بؤلونموش اوستان‌لارین هامیسینا بیر یئرده گؤنئی آذربایجان دئینده نییه آداما ترسه-ترسه باخیب دئییرلر: تجزیه‌طلب؟!
تجزیه‌طلب‌لیگین یاخشی-پیسلیگینه گلینجه، گؤرونور بو سیاست تکجه حاکیمیت طرفیندن یورودولدوگونده یاخشی بیر ائیلم‌دیر.
اؤرنگی گئچن هفته‌لرده آذربایجاندا یارادیلاجاق یئنی-یئنی شهر و اوستان‌لارین گوندمه گتیرمه مسئله‌سی‌دیر:
بیلدیگینیز کیمی ، بیز ترس آوایا باغلی اسلام‌آباد بخشینده یاشاییریق. گئچن هفته کؤکنی اسلام آباددان اولان ترس آوانین میلّت وکیلی جناب حؤکومتی بخشیمیزه گلمیشدی. جاماعات توپلاشینجا جناب حؤکومتی کورسونون اوستونه چیخیب دانیشماغا باشلادی:
- اسلام آبادین حؤرمتلی اهالیسی! موشتولوغومو وئرین بو گون سیزه بیر گؤزل خبریم وار!
آغ ساققال‌لار گولومسه‌یه‌رک:
- موشتولوغونوز گؤزوموز اوسته! بویورون نه خبر؟- دئدیلر.
میلت وکیلی بیردن جوشدو:
- اسلام آباد شهر اولدوووو...
گؤزله‌نیلمز خبردن جاماعات دویغولارینی آردیجیل چپیک چالماقلا گؤستردی.
جناب حؤکومتی الی ایله جاماعاتی ساکین اولماغا چاغیراراق آرتیردی:
- چوخلاری دئییردیلر؛ ییرمی مین‌لیک بخشدن شهر اولماز، شهر اولماق اوچون گره‌ک بخشین جمعیتی یئتمیش میندن چوخ اولسون. آمما من بوتون موخالیفت‌لره باخمایاراق دئییردیم، من اسلام آبادی شهر ائله‌جگم و ائله‌دیم ده..
جاماعات گئنه چپیک چالدی.
- اسلام آباد شهری‌نین مؤحترم اهالیسی! ایندیدن حاضیرلیقلی اولون چونکو ائله بو گوندن اعتباراً ایمکاناتین آغزی شهریمیزه ساری آچیلاجاقدیر..
جاماعات یئنه چپیک توتدوردو.
- غیرتلی اهالی! هله بو باشلانیشی‌دیر! اینشاالله سیزین حیمایتینیزله ایکینجی آددیمدا اسلام آبادی اوستان ائله‌جگم، من گؤزل اوستانیمیزین حاقینی اؤزگه‌لره اوستان‌لارا قاپدیرمایاغام...
بو موشتولوقدان گنج‌لر قول-قولا وئریب یاللی گئتمگه باشلادیلار.
گنج‌لرین جوشغوسوندان جناب حؤکومتی‌نین گؤزلری یاشاردی:
- عزیزلریم! اسلام آبادین لیاقتی، شهر اولماقدان، اوستان اولماقدان داها چوخدور. نئچه واخت‌دیر مجلیسده، پایتاختین یئرینی دگیشدیرمه‌سی اوزه‌رینده مذاکیره‌لر گئدیر. من آیاغیم تهرانا چاتینجا بیر لایحه حاضیرلاییب مجلیسه تقدیم ائله‌یه‌جگم بیزیم گؤزل شهریمیز، ایمکاناتلی شهریمیز- اسلام آباد ایرانین پایتاختی اولسون.
عزیز همشهری‌لریم! سیزین نه‌یینیز تهرانلی‌لاردان اسکیک‌دیر. قوی اسلام آباد پایتاخت اولسون دا سیزه ده دئسینلر: بچه تهران!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین یوخوسو
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی بولاق کندی‌نین سویو کسیلیب خالق چتین‌لیگه دوشموشدو. اکین‌لیک‌لر قورویوب مال - حئیوان‌لار سوسوزلوقدان قیریلماقدا ایدی. بو سیرادا بیر سؤیلنتی آرانی قاریشدیریب بولاقلی‌لاری کوچه‌لره تؤکدو. سانکی بولاق کندی‌نین سولاری یئرآلتی بورولارلا شیخ آغانین دوغما کندی شوران‌آبادا آپاریلیرمیش. گونو گوندن گئنیش‌لنن گؤستری‌لرین خبری اؤرت باسدیر ماحالی‌نین باش‌کندی ترس‌آوایا چاتینجا شیخ آغا شخصاً وضعیتی ساکیت‌لشدیرمک اوچون بولاق کندینه یولا دوشدو. کندین خرمن‌لیگینده، شیخ آغا تریبون دالینا گئچیب ایلک اؤنجه یاییلان سؤیلنتی‌لرین یالان اولدوغونو دیله گتیره‌رک آرتیردی:
- بولاقلی قارداش‌لار! بیلمه‌لی‌سیز کندیزده تؤره‌نن قوراق‌لیغین سبب‌کاری مملکندین اورک‌‌یاندیران مسئول‌لاری دئییل. مسئوللار سبب‌کار اولسایدیلار اوندا گره‌ک شوران‌‌آباددا دا سوسوزلوق، قواراق‌لیق اولاردی. بیلیرسیز بو وضعیتین سبب‌کاری کیمدیر؟
جاماعات چاش-باش بیر بیری‌نین اوزونه باخاندا شیخ آغا آچیقلادی:
- سوسوزلوغون سبب‌کاری کوچه-بازاردا یاشماق‌سیز گزن قادین‌لاردیر. بونلارین اوزوندن‌دیر یاغیش یاغمیر، یئرین سویو چکیلیر، خالق چتین‌لیگه دوشور. من بو گون قوچو نیظاما بویروق وئره‌جگم بو یاشماق‌سیز قادین‌لاری توتسون بلکه به حول و قوه الهی سو موشکولو تئزراق حل اولونموش اولسون...
سؤزلر بورایا چاتینجا جاماعات آراسیندان بیری " فاشو آغا" دئیه باشماغینی شیخ آغانین کله‌سینه طرف فیرلاتدی.
***
جنتین مأموری ایکی قات شیخ آغانین قاباغیندا اگیلیب سوروشدو:
- حضرت آغا! باشقا ایستگینیز یوخدورمو؟
شیخ آغا بیرآز ساققالینی تومارلاییب دوشوندوکدن سونرا دئدی:
- نییه، من بیرده ایسته‌ییرم رحمت‌لیک آتامی گؤرم..
جنت مأموری یئنه ایکی قات أییله‌رک،" بو دقیقه حضرت آغا!" دئیه برکدن بیر چیرتیک چالدی.
بیرآندا، قاپی آچیلیب گؤزونه گؤزلوک تاخمیش کوت-شالوارلی، کراوتلی بیر کیشی ایچری گیردی.
شیخ آغا شاشیردی:
- بو داها کیمدیر؟! منیم آتام شیخ کاظم آغا ایدی!
جنت مأموری گولومسه‌یه‌رک کیشینی تانیتدیردی:
- جناب احمد کسروی سیزین گئرچک آتانیز!
مأمورون بو سؤزودن شیخ آغانین گؤزلری قارالیب اؤزوندن گئتدی.
***
شیخ آغا هاندان-گئجدن اؤزونه گلدیکده اؤزونو اوتاغیندا گؤردو. عاییله‌سی یاتاغی‌نین اطرافیندا نیگران-نیگران أیلشمیشدی. یئرینده دیرسکله‌نیب اطرافا گؤز گزدیردی:
- آنام!..آنام!.. هانی؟
- قادان آلیم بالا! من بوردایام-دئیه اوتاغین بوجاغیندا اوتوران اپریمیش بیر قاری جاواب وئردی.
شیخ آغا ایمکلهیه- ایمکلهیه قاری‌یا یاخینلاشدی:
- آنا! صادیقانه بیر یوخودا گؤردوم منیم آتام احمد کسروی‌دیر! سنی آند وئریرم آللاهین وحدانیتینه دوزونو دئ منیم آتام اودور؟!
قاری تیترک سسی ایله فیسیلدادی:
- بالام! نییه آند وئریرسین، آرخایین اول، احمد کسروی سنین آتا دئییل!
بو یانیتدان شیخ آغانین ایچی راحات‌لادی.
قاری سؤزلری‌نین آردینی توتدو:
- اوغلوم! آدامی بیر قاریش یئره قویاجاقلار دوزونو ایسته‌سن سنین آتان "محمود افشار" دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
نییه رأی وئردیم؟
دوکتور جئری
سئچکی‌لره ایکی آی قالان، اوستاد دفتری ایکی آیاغینی بیر باشماغا گئچیرتمیشدی: "من رأی وئرمه‌یه‌جگم!" نه قدر: "اوستاد! بو دوز ایش دئییل، بیز صاندیق‌لارین باشینا گئدیب اؤز سرنویشتیمیزی تعیین ائله‌مه‌سک؛ اوندا گؤررسن آمریکا دونیانین اوباشیندان گلیب بیزیم سرنویشتیمیزی رقم ووردو ها!" دئییردیم، بئینینه باتمیردی کی باتمیردی. قیشقیریردی: "اولان بوشلا نه رأیی؟! میلت آجیندان کؤپوک قوسور؛ جاوان‌لار الده اؤلموش بیر ایش اوچون فارسیستانا قاچیر؛ اعتیاد باش آلیب گئدیر؛ عیفاف ائولرینده چالیشان قیز‌لارین سایی گونو گوندن آرتیر، خالقین وار-یوخو تالانیر، اوشاق‌لار... ". سؤزلرینی کسیردیم: "اولسون..اولسون.. حیرص‌لنمه، سکته ائله‌یه‌جکسن ها! ".
سئچیم گونو سحر تئزدن ائودن ائشیگه چیخدیم. ایسته‌ییردیم گؤروم سئچکی‌لرده ایشتیراک نئجه‌دیر؟ دوغروسو میلّتین سئچکی‌لره قاتیلمایاجاغیندان بتر قورخوردوم چونکی سئچکی‌لر قاباغی کیمدن سوروشموشدوم اوستاد دفتری کیمی رأی وئرمه‌یه‌جگینی سؤیله‌میشدی. آنجاق رأی‌آلما شؤعبه‌لری‌نین قاباغیندان گئچنده ایچیم راحات‌لادی. "میلّت همیشه در صحنه" دوشمن‌لرین تبلیغاتینا باخمایاراق رأی وئرمگه گلمیشدی. شؤعبه‌لرین هره‌سی‌نین قاباغیندا اوچ-دؤرد نفر صفده دورموشدو!
بلدیه شؤعبه‌سی‌نین قاباغیندان گئچرکن بیردن گؤزوم اوستاد دفتری‌یه ساتاشدی. اؤنجه گؤزلریمه اینانمادیم آنجاق اؤزو ایدی. بلدیه‌‌نین پیلله‌لریندن آشاغی ائنمکده ایدی. منی گؤرونجه اؤزونو ایتیرن کیمی اولدو. قیزاریب بوزاردی. گوله- گوله دئدیم:
- اوستاد! هانی به سن رأی وئرمه‌یه‌جکدین؟!
باشینی آشاغی سالاراق فیسیلدادی:
- اؤزومله دئییل، من هارادا صف گؤرورم ایختیارسیز آیاق‌لاریم سوست‌لاشیر نؤوبه‌یه دورورام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین پیشیگی
دوکتور جئری
گون هارادان چیخمیش ایدی دا، شیخ آغا بیزی ایفطار قوناقلیغینا چاغیرمیشدی. رنگلی-رنگلی یئمک‌لر میزین اوستونه دوزولمکده ایدی. میزین باش طرفینده شیخ آغا اگلشمیشدی. هر زامانکی کیمی شیخ آغانین ساغیندا قلئیچی مورتوض، سولوندا ایسه اوستاد ملاییم دسمالچی اوتورموشدو. هامی سس‌سیز-سمیرسیز قولاق‌لارینی توپون آتیش سسینه قابارتمیشکن، اوستاد دسمالچی سوکوتو سیندیردی:
- آغا!.. دوشمن‌لرین تبلیغاتی نتیجه‌سینده ایقتیصادی سیخینتی‌لارا معروض قالان میلتین بؤیوک حیصه‌سی قارشیداکی سئچکی‌لره قاتیلمایاجاقلارینی سؤیله‌ییر؛ سیزجه نئیله‌ملی‌ییک؟
شیخ آغا گولومسوندو:
- نیگران اولمایین اوستاد مولاییم! میلتی صاندیق باشینا چکمک اوچون، بیزیم چئشیدلی یول‌لاریمیز وار؛ قوی دوشمن‌لر نه غلط ائله‌ییرلر، ائله‌سینلر...
اوستاد دسمالچی تلسدی:
- مثلاً نه یول‌لاری آغا؟!
شیخ آغا، اوستاد ملاییمین یانیتنی وئرمکدنسه، "پیش..پیش" دئیه آغاجین دیبینده یاتان پیشیگینی یانینا چاغیردی. پیشیک جلد گلیب قوجاغیندا اوتوردو. شیخ آغا بارماغی ایله میزین اوستونده‌کی خردل توزونو گؤسته‌ره‌رک:
- بیلدیگینیز کیمی پیشیگین خردل‌دن زهله‌سی گئدر. آرانیزدا کیمسه بو پیشگه خردل یئدیرمگی باجاریرسا منیم یانیمدا یاخشی بیر خلعتی وار- دئدی.
قلئیچی مورتوض خلعت آدی ائشیتجک تئز اورتایا آتیلدی:
- آغا!.. آغا!..وئر من یئدیردیم.
شیخ آغا راضی‌لیغینی بیلدیرینجه، قلئیچی مورتوض ساغ الی ایله پیشیگین بوینوندان یاپیشیب باش بارماق و ایشاره بارماغی ایله پیشیگین آغزینی آچیب سول الی ایله خردل توزونو پیشیگین آغزینا تؤکمک ایسته‌ینده، پیشیک الینی جیرماقلایاراق قاچدی.
پیشیگین بو حرکتیندن هامی گولدو.
اوستاد مولاییم، قلئیچی مورتوضا چؤنوب:
- قارداش!.. زور ایله ایش اولماز. بیرآز یوموشاق داورانماق گرکدیر- دئیه‌رک پیشیگی یانینا چاغیردی.
اوستاد ملاییم پیشیگی قوجاغینا قویوب بیر-ایکی کره باشینی تومارلادیقدان سونرا میزین اوستوندن بیر تیکه کاباب گؤتوروب پیشیگین آغزینا آپاردی. پیشیک کابابی قاپیب یئدی. اوستاد ملاییم ایکینجی تیکه کابابی گؤتوروب پیشگین آغزینا قویدو. پیشیک یئنه کابابی ایچری اؤتوردو. اوچونجو تیکه‌ده اوستاد ملاییم کابابین آراسیندا بیرآز خردل توزو تؤکدو. کاباب تیکه‌سی پیشیگین آغزینا یاخینلاشیرکن بیردن پیشیک خردلین ایگینی آنلاییب اوستاد ملاییمین الینی جیرماقلاییب قاچدی.
یئنه هامی گولوشدو.
جیرماقلانماق قورخوسوندان آرتیق کیمسه پیشیگه خردل یئدیرمک ایسته‌میردی.هامی گؤزلر شیخ آغایا تیکیلدی. شیخ آغا پیشیگی یانینا چاغیریب قوجاغینا آلدی.
- باخین پیشیگه خردلی بئله یئدیردرلر!-دئدی.
سونرا بیرآز خردل توزو گؤتوروب پیشیگین یانینا سورتدو. آز سونرا پیشیک حیطین بوجاغیندا یانینی یالاماقدا ایدی.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اؤلکه‌ده قیتلیغین سببی
دوکتور جئری
سحر چاغی قلئیچی مورتوض فهله مئیدانینا گئدنده، آروادی خوُیلو خانیم برک-برک بیله‌سینه تاپشیرمیشدی:
- نئچه آیدیر ائوده ات، یاغ، دوگو، یومورتا تاپیلمیر؛ یئتیم‌لریم یاوان چؤرک یئمکدن کیبریت چؤپونه دؤنوشوبلر. آخشام ائوه قاییداندا سایدیقلاریمی آلمازسان ائوه گلمه‌یه‌سن ها!!
ایندی گون اورتا چاغی ایدی، یازیق قلئیچی مورتوض هله ایش تاپمامیشدی. قیزمار گونش کله‌سینه تاپداییردی. الی بوش نئجه ائوه قاییداجاغینی دوشونوردو. خوُیلو خانیمین هده-قورخولاری یادینا دوشدو. آیاق‌لاری تیتره‌دی. بیردن عاغلینا گلدی، گئدیب دوست‌لاری‌نین بیریندن بورج ایسته‌سین. آنجاق دوست‌لاری دا اؤزو کیمی هامیسی قارنی آچیق ایدیلر. فیکری دده‌لیگی شیخ آغایا گئتدی. دیشلرینی قیسدی. اونون اوزونو گؤرمکدن زهله‌سی گئدیردی. حاضیر ایدی اؤلسون آمما اونون قاپیسینا گئتمه‌سین. آنجاق باشقا چاره ده یوخ ایدی. بوخچاسینی قولتوغونا ووردو. کؤنولسوزجه شیخ آغانین ائوینه ساری یولا دوشدو.
زنگی باسدیقدا بئیتین قوللوقچو قاپینی آچدی. شیخ آغا حیطده قوزو اتی شیشه چکمکده ایدی. کابابین ایگی قلئیچی‌نین آغزینی سولاندیریب قارنی قاررا-قورا سالدی. شیخ آغا باشینی قووزاییب بیردری- بیر سوموک اولان قلئیچی مورتوض گؤرونجه قاققاناق چکیب دئدی:
- اوغول مورتوض سنی گؤرونجه ائله سانیرام اؤلکه‌میزه قیتلیق گلیب!
دیشی باغیرساغینی کسن قلئیچی مورتوض، یوز اللی کیلولوق شیخ آغانی آلتدان یوخاری‌یا سوزه‌رک جاوابدا دئدی:
- آغا! من ده سیزی گؤرونجه بو قیتلیغین سببینی آنلاییرام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولتی صابون
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض نئچه واخت ایدی گئجه‌لری آلتینا ایشه‌ییردی. یازیق آروادی خوُیلو خانیم بئش - اوچ گون بو وضعیته دؤزسه ده سونوندا دیله گلیب، "اشی! ائوده صابون قالمادی، ال‌لریم موندارچی‌لیق‌لارینی یوماقدان قاریدی؛ یا دوختورا گئت یا من دده‌مین ائوینه گئده‌جگم" دئیه سسینی باشینا آتاراق یورغان دوشگی حیطه تولازلادی. خطری قولاغی‌نین دیبینده حیسّ ائله‌ین قلئیچی مورتوض چاره‌سیزلیکدن ائله او گون اؤزونو یولداشی دوکتور جئری‌نین مطبینه یئتریب اوتانا-اوتانا احوالاتی اولدوغو کیمی اونا دانیشدی. دوکتور یاخشی دینله‌دیکدن سونرا آچیقلادی:
- آلتینا ایشه‌مه‌‌نین سببی استرس‌دیر.
قلئیچی مورتوض حیرص‌لندی:
- بو استرس داها هارادان گیردی بیزه؟!
دوکتور گولومسوندو:
- بو گون اؤلکه‌میزده استرسین باشلیجا سبب‌لریندن ایشسیزلیک، پولسوزلوق، اومودسوزلوق و باهالیق کیمی عامیل‌لری سایماق اولار کی ماشاالله هامیسی دا سیزین حالینیزا شامیل‌دیر!
قلئیچی مورتوض تدیرگین اولدو:
- دوختور یانی دئییرسیز، مسئوللار بو موشکول‌لری حلّ ائدینجه‌یه قدر من آلتیما ایشه‌یه‌جگم؟ بلکه اللی ایله‌جن بو موشکول‌لر حلّ اولونمادی؟!
دوکتور گوله‌رک میزی‌نین چکمه‌جه‌سیندن بیر قوطو حب چیخاردیب قلئیچی مورتوضا اوزاداراق:
- گئجه‌لری یاتاندا بیر دنه بو حب‌لر آت. اینشاالله داها ایشه‌مزسن.-دئدی.
***
قلئیچی مورتوض گئجه یاتارکن ایشینی برک توتسون دئیه بیر حب یئریه ایکی‌سینی آتیب باشینی یاسدیغا قویدو. گئجه‌نین بیر واختی یوخودا گؤردو بازاردا دولانیر. بیردن گؤردو کورش زنجیری ماغازاسی‌نین قاباغینا خئیلک آدام ییغیشیب. یاخینلاشیب بیریسیندن سوروشدو: آی قارداش بورادا نه وئریرلر؟ طرف دئدی: " دؤولتی دون تویوق وئریرلر". قلئیچی مورتوض ،" بیر ایل اولار آغزیمیزا ات دَیمه‌ییب یاخشیسی بودور دوروم من ده آلیم" دئیه فیکیرلشنده گؤزو خیابانین اوتاییندا داریوش زنجیری ماغازاسینا ایلیشدی. هارادانسا اؤرگینه دامدی اورادا دؤولتی صابون وئریرلر. اؤز-اؤزونه ،" صابون تویوقدان واجیب‌دیر، خویلو خانیم گونده دئیینیر صابونیمیز قورتولوب."دئیه‌رک قاچا-قاچا داریوش ماغازاسینا طرف گئتدی. دون تویوق صفینده دوران جاماعات، داریوش زنجیری ماغازاسیندا دؤولتی یاغ وئریردیگینی ساناراق دون تویوق صفینی بوشلاییب قلئیچی موتورضون آردیجا قاچیشماغا باشلادیلار. داریوش ماغازاسیندا گئرچکدن دؤولتی صابون وئریردیلر. قلئیچی مورتوض ماغازایا گیرجک أییلیب صابون قوتولارینی قوجاقلادی آنجاق آردیجا گلن جاماعات اونو ییخیب قارنی‌نین اوستوندن گئچدیلر.
خویلو خانیم زارتا زورت سسیندن یوخودان دیسکیندی. قلئیچی مورتوض آلتینا سیچماقدا ایدی! ایکی الی ایله قلئیچی‌نین باشینا تاپدادی:
- دوختورونا لعنته گلسین! گونده ایشه‌ییردین بو گون سیچدین؟!
قلئیچی یاواشجا بیر گؤزونو آچدی:
- داریخما خانیم! عوضینده بیر قوطودؤولتی صابون آلمیشام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اوّل تویوق وار ایدی یا یومورتا؟
دوکتور جئری
شیخ آغانین فلسفی مسئله‌لره چوخ علاقه‌سی وار. دونن اوغوللوغو قلئیچی مورتوضو یانینا چاغیردی:
- اوغول مورتوض! سندن بیر سورغو سوروشاجاغام. دوز جاواب وئرسن یانیمدا یاخشی بیر خلعتین وار.
- قوربانین اولوم دده سوروش!
شیخ آغا قاشلارینی چاتدی:
- دئ گؤروم اوّل تویوق واری ایدی یا یومورتا؟
قلئیچی مورتوض بیرآز فیکره دالدیقدان سونرا دئدی:
- دده! دوغروسو من بیلمیرم اوّل تویوق وار ایدی یا یومورتا آنجاق بونو بیلیرم سایه‌نیزده ایندی نه تویوق واردیر نه یومورتا!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولت ایشچی‌سی
دوکتور جئری
اینسان بیلیمی(آنتروپولوژی) موزه‌سینده ایکی اسکلت آیاق اوسته دانشیردیلار. بیرینجی اسکلت ایکینجی‌دن سوروشدو:
- سن نئجه آدامین اسکلتی‌سن؟
- من بیر کؤک آدامین اسکلتی‌یم. سن نئجه؟
- من ده آریق بیر آدامین اسکلتی‌یم.
اوتوراجاقدا بیر باشقا اسکلت اوتورموشدو. اسکلت‌لر اونا یاناشدیلار:
- باغیشلا قارداش! سیز نئجه آدامین اسکلتی‌‌سیز؟
-من اسکلت دئییلم، دؤولت ایشچی‌سی‌یم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین چوخاسی
دوکتور جئری
قاباقجالاری، قلئیچی‌مورتوضون آغزی پرتؤو ایدی.
عادی دانیشیغی‌نین یاریسیندان چوخو یامان-
یوغوز ایدی. بونون سببینی سوروشاندا، عصبی‌لشیب دئییردی:
- أشی! سیاستچی‌لر غلط دارتاندا، من نئجه دیشیمی سیخیب دا آغزیمی
آچماییم؟ ایقیتصادچی‌لار میلّتی کول‌باش ائله‌ینده من نئجه بونلارین نه‌کی‌وارینی
قاباغیما قاتیب دا سؤیمه‌ییم؟ مملکندین سؤزده مدنی اورقان‌لاری‌نین شوونیستی قرار‌لارینی
گؤرنده من نئجه دده - بابالاری‌نین تونونون ایچینه ائله‌مه‌ییم؟
دیرناق آراسی بونو دا دئمه‌لی‌یم، قلئیچی
مورتوضون سؤیوش‌لری گونده ائشیدیلن بایاغی یامان‌لاردان دئییلدی. طرفی یولسوز
مسئوللار، ساتقین وطنداش‌لار، ویجدان‌سیز شوونیست‌لر، عمل‌سیز
عالیم‌لر اولاندا، ائله یامان- یوغوزلار دئییردی طرفین یئددی قاتیندان کئچیردی!
قلئیچی
مورتوضون دده‌لیگی- شیخ آغا کئچن ایل اونو یانینا چاغیردی. چوخلو دانیشیب اؤیود وئردیکدن سونرا
آرتیردی:
- اوغول! نه قدر سنه دئییم اونا-بونا
یامان-یوغوز دئمه! بیرآز اوزونو ییغیشدیر؛ آللاه قویسا من یوز ییرمی ایل سونرا باشیمی یئره قویاندا، سن
اؤرت باسدیر ماحالی‌نین شیخ آغاسی اولاجاقسان آخی!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالدی:
- باغیشلا دده‌لیک! واللاه های ایسته‌ییرم
یامان دئمه‌یم، مسئول‌لارین یولسوزلوق‌لارینی گؤرونجه یادیمدان چیخیر گئنه باسیرام
یامانا...
بو یانیتدان شیخ آغا دوشونجه‌یه دالدی. باش بارماغی
ایله خئیلک ساققالینی قاشیدیقدان سونرا آیاغا قالخیب اوتاغین دیبینده
اولان صاندیغین سوراغینا گئتدی. ایچینده‌کی پالتارلاری اندر-دؤندر ائده‌رک آراسیندا
بیر گؤزل چوخا چیخارتدی. گتیریب چوخانی قلئیچی مورتوضون چیگنینه سالدی:
- اوغول! بو چوخانی هبه اولاراق سنه
باغیشلاییرام، بو چوخانی اگنینده گؤردوکده یادینا سال یامان-یوغوز دئمه‌یه‌سن..
اینصافدان گئچمه‌یک قلئیچی مورتوض چوخانی آلدیقدان سونرا داها آغزینا یامان-یوغوز گتیرمه‌میشدی.
***
دونن شیخ آغانین حوضوروندا ایدیک. شیخ آغا
سیاستدن، کیاستدن دانیشا-دانیشا بافورونو سوموروردو. قلئیچی مورتوض چوخا
چیگنینده، ماشا ایله مانقالی قاریشدیریردی. بادامی کؤزلر مانقالین ایچینده لاله
کیمی یانیردی. من بیر تاریخچی اولاراق بیر قیراقدا اوتوروب تکجه بو تاریخی حادیثه‌نی
ثبت ائله‌ییردیم! فارس دیلی قورومونون
باشچیسی اوستاد غلامعلی فرهیخته ایرنگلی چایی خورتولتو ایله باشینا چکدی. سونرا
داماغینا بیر سیگار قویاراق جیبیندن چاخماغینی چیخارتدی. چاخماغی چاخدی، یانمادی.
گئنه چاخدی، گئنه یانمادی. قلئیچی مورتوض اگری-اگری اوستاد فرهیخته‌یه باخدی.
اوستاد فرهیخته سایمازجاسینا چاققاچاقلا گئنه چاخماغی چاخماغا باشلادی. آرتیق چاخ
- چاخلار قلئیچی مورتوضون بئینیه دوشموشدو. یاواشجا آیاغا قالخدی. چوخانی چیگنیندن
گؤتوروب شیخ آغایا اوزاداراق اؤفکه‌لندی:
- آخی من بو کؤپک اوغلونون دده‌سی‌نین سوموگونو
سؤیمه‌ییم ده نئیله‌ییم. مانقالدا قیپ-قیرمیزی کؤزلر اولان یئرده، گازی قورتولموش
چاخماغی چاخماقدان ال چکمیر؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بیزیم وضعیتمیز یاخشی‌دیر
دوکتور جئری
شیخ آغا مچیدده دانیشیردی:
- بو ایل بوتون تحریم‌لره باخمایاراق بیزیم وضعیتمیز چوخ یاخشی
ایدی. حتی دئیه بیله‌رم گلیرلریمیز بیلدیرکینه گؤره ایکی قات آرتمیشدیر..
جاماعات سوسقون- سوسقوق قولاق آسیردی.
شیخ آغا
آرتیردی:
- قارداش‌لار! من ائله بو مینبردن سیزه موشتولوق
وئریرم، گلن ایل بیزیم وضعیتمیز بوندان دا یاخشی اولاجاق...
جاماعاتین آراسیندان بیر گنج آیاغا قالخیب شیخ
آغانین سؤزونو کسدی:
- آغا!.. بیز نئجه؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قدیم‌لر نییه هر شئی‌یی قزئته بوکوردولر؟
دوکتور جئری
دوزونو ایسته‌سه‌نیز، دوننه‌جن بیلمیردیم نییه قدیم‌لر هر شئی‌یی قزئته بوکوردولر؟ چوخلاری کیمی من ده فیکر ائله‌ییردیم؛ او زامان‌لار پلاستیک پاکت یوخویدو! آنجاق سن دئمه بوندا بیزیم بیلمه‌دیگیمیز بیر گیز، بیر سیرر وار ایمیش!
ائله بیل دونن‌دیر. اوشاقلیغیمدا، قاپی آچلیب آتام خبرسیز ایچری گیرنده، قولتوغونداکی قزئته بوکولموش ات، ناهارا کوفته یئیه‌جگیمیزی خبر وئرردی. آنام مجمعه‌نی گتیریب اتی دوغراماغا باشلایاندا من قانا بولاشمیش قزئتی هوسله اوخوماغا باشلاردیم. داها دوغروسو منیم اوخوماغا اولان ماراغیم ائله بو کؤهنه قزئت‌لرله باشلامیشدی. آنامین کیلویاریم اتی دوغراماسی ایکی ساعات چکردی. سونرا کوفته قاپلاماسی آسیلاردی. مومکوندور اینانمایاسانیز کیلویاریم ات، بیر آیدان چوخ بیزی گؤرردی! سانکی قزئته بوکولموش کیلو یاریم ات برکت تاپیردی! آنامین چرچیدن گؤی آلماسی یادیمدادیر. ساتیجی گئنه گؤیلری قزئته بوکوب بئلینی ایپ ایله باغلایاردی. آنام قزئتی آچیب گؤیلری سئچمگه باشلایاندا سانکی بیر کیلو گؤی، اوچ کیلو اولوردو. سئچمک، تمیزله‌مکله بیتمیردی. منیم‌سه دؤزوموم قزئتی اوخوماغا توکه‌نیردی، بیردن قزئتی گؤیلرین آلتیندان چکیردیم.آنام‌سا های-کوی سالیردی. ائوه ساری کؤک، ایستی اوت، توز بیبر آلاندا منیم اوخوماغیم آزالیر، پارچا، پالتار، قاب-قاشیق آلاندا چوخالیردی. ان چوخ سئودیگیم قزئت‌لر، کاباب قزئت‌لری ایدی. آتامین آلیش-وئریشی یاخشی اولاندا هردن کاباب آلاردی. قزئتی یئره سالیب کابابی بیرگه یئیندن سونرا قزئتی گؤتوروب اوخوماغا باشلاردیم. یازیلار کاباب دادی وئرردی. بایرام قزئت‌لری قنادی ایگی وئریردی. خبرلری ده شیرین اولوردو...
هه دئییردیم، من دوننه‌جن بیلمیردیم نییه قدیم‌لر هر شئی‌یی قزئته بوکوردولر؟ آللاه شیخ آغانین دده‌سینه ایرحمت ائله‌سین او اولماسایدی چوخلاری کیمی من هله‌ده فیکر ائله‌یه‌جکدیم؛ او زامان پلاستیک پاکت یوخویدو!
دونن خوصوصی بیر گؤروش اوچون شیخ آغانین حوضورلارینا گئتمیشدیم. گولوش-قاباقلا منی قارشیلادی.ایچری‌یه گئچیب دیز-دیزه اوتوراندا، بیردن ائله ساندیم شیخ آغادان قزئت خیشیلتیسی گلیر! بیرآز دانیشدیقدان سونرا شیخ آغا یئرینده ترپندی. یئنه قزئت خیشیلتیسی گلدی. قولاقلاریمی قابارتدیم. سس شیخ آغانین تومانی ایچیندن گلیردی.نیگران اولدوم. اوتانا-اوتانا، "آغا! بو نه سس‌دیر؟"دئیه سوروشدوم. پیچیلدایاراق ،" دستگاهیمی قزئته بوکموشم" دئدی. چاش-باش اولدوم. بونون سببینی سوروشدوقدا آچیقلادی:
- مگر بیلمیرسن؟ دئییرلر: قزئت‌لر هر شئی‌یی بؤیودور!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
نئجه مملکندی یاخشی ایداره ائتمک اولار؟
دوکتورجئری
شیخ آغا مملکندین دؤرد بوجاغیندان گلن مسئول‌لاری باشینا ییغیب دانلاییردی:
ـ قارداشلاریم! بئله ده مملکند ایداره ائتمک اولار؟! هامی ناراضی دیر؛ اؤزوزه گلین؛ بو گئدیشله بو گون صاباح خالق کوچه‌لره تؤکولوشوب دده‌زی یاندیراجاقدیر!
مسئوللار اوتانجاقدان یئکه‌باش‌لارینی آشاغی سالدیلار. باش باخان آلتدان باخا-باخا فیسیلدادی:
- آغا! قوربانین اولوم، بویورا بیلرسینیز مملکندی نئجه یاخشی ایداره ائده بیله‌ریک؟
شیخ آغا یئرینده دیکلندی:
- آفرین! چوخ یاخشی سوال سوروشدوز. مملکندی یاخشی ایداره ائتمک اوچون گره‌ک "دوز تصمیم‌لر" توتاسیز.
باش‌باخان یئنه سوروشدو:
- "دوز تصمیم‌لری" نئجه توتا بیلریک؟
شیخ آغا گور سس ایله یانیت وئردی:
- "تجروبه" ایله!
باش باخان جوشقولاندی:
- " تجروبه"نی نئجه قازانا بیله‌ریک؟
شیخ آغا ایکی کلمه‌ده آچیقلادی:
- "یانلیش تصمیم‌لر"له!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دوکتور جئری
گئچمیش یازی‌لاریمیزین بیرینده یازمیشدیق اوستاد دفتری عمه‌سیندن یئتیشن یوز میلیون تومن‌لیک ایرثی بورسا یاتیراراق باتیرمیشدی. بو ایفلاسین آردیندان حالی پوزولوب ائودن ائشیگه چیخمیردی.
دونن آخشام ائوه قاییداندا، کوچه ده اونونلا قارشیلاشدیم. اؤنجه گؤزلریمه اینانا بیلمه‌دیم. اوستاد دفتری اوخویا-اوخویا گلیردی، هله اوسته‌لیک چیلتیک ده چالیردی. اؤز-اؤزمه دئدیم، یقین کیشی‌نین باشینا هاوا گلیب!
گولومسوندوم:
- خوش گؤردوک اوستاد!.. همیشه بو داماغدا! نه خبرلر؟!
خورونا خسته‌لیگینی اونوتموشدو سانکی، الیمی برک-برک سیخیب دئدی:
- خوش خبرلر!! بورسدا باتیردیغیم پول‌لاری نه تکجه دیریتمیشم بلکه بیر قدر ده کارلی چیخمیشام!
شاشقین-شاشقین سورشدوم:
- آخی نئجه اولا بیلر؟ ائشیتدیگیمه گؤره بورس هله ده برباد وضعیتدهدیر!
گوله- گوله آچیقلادی:
- دوز دئییرسن بورس برباد وضعیتدهدیر.. آنجاق آللاه طرفیندن من نئچه آی بوندان قاباق بورسا گیرنده اوجوزلو بیر شیرکتدن چوخلوجا سهم آلمیشدیم. آللاه تورکیه جومهور باشقانی‌نین دده‌سینه غنی-غنی رحمت ائله‌سین باکی‌‌دا، "آرازی آییردیلار- میل ایله دویوردولار- من سیزدن آیریلمازدیم- زور ایله آییردیلار" بایاتیسینی اوخویاندان آلدیغیم شیرکتین سهم‌لری‌نین دگری گونو-گوندن آرتماقدادیر..
اوستاد درین بیر سولوق آلدیقدان سونرا آرتیردی:
- گؤروسن دوکتور! بیزیم جومهور باشقانی هر شعر-غزل اوخویاندا بورس خارها خار ایله چؤکولوشوب یئره باتیر، خالقین جومهور باشقانی دا بیرجه بایاتی اوخویاندا بورس عرشه قالخیر!
ماراقلا سوروشدو:
- دوغوشدان دئمه‌دین هانسی شیرکتین سهم‌لرینی آلمیشدین؟
بیر گؤزونو قیرپاراق دئدی:
- یانیق ملهمی (پومادی) شیرکتی!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر